دکتر سوسن میرزا محمدی / روش های جلوگیری از بارداری
مدت زمان مطالعه ۸ دقیقه

روش های جلوگیری از بارداری

پیشگیری از بارداری موضوعی تقریبا” نوظهور است. در گذشته زوجین در اولین سال های زندگی مشترک خود خواهان آوردن فرزند بودند. امروزه با تغییر در تفکر و شیوه زندگی افراد نیاز به زمانبندی و برنامه ریزی برای بارداری احساس می شود. بدین منظور برای از بین بردن ریسک حاملگی ناخواسته باید از روش های نوین پزشکی استفاده کرد.

پیشگیری از بارداری به ابزار ها و روش هایی گفته می شود که از بارداری و  به دنیا آوردن فرزند ناخواسته جلوگیری می کند.

علت های پیشگیری از بارداری

دوران جوانی و سال هـای اول زندگی مشترک، از نظر اجتماعی و فردی, دورانی بسیار حساس و مهم می باشد. اغلب جوانان، تجربه های بحرانی مانند ازدواج، اولین مقاربت را طی این دوره سپری می کنند و باید این توانایی را داشته  باشنـد که خـود را از:

 رابطه جنسـی ناخواستـه

 حاملگی بدون برنامه ریزی

 زایمان در سنین کم

 سقط جنین

محافظت نماینـد. باید توجـه داشت که درک تجربـه والدی و انتقال به این دوران که طی سال های اول زندگی مشترک اتفاق مـی افتد باعث تحـول وسیعی در زندگـی زوجین می شود که موفقیت در آن به نوبه خود با تطابق زوجین با روابط و نقش های منحصر به فرد خود قبل از والد شدن مربوط می باشد. از طرفی حاملگـی زودتر از یک یا دو سال پس از ازدواج نیز با کاهش تطابق زناشویی و مشکلات بهداشتـی روان بـرای والـدین و کـودک همـراه اسـت و زوجیـن قبل از داشتن فرزنـد، باید شرایط روحی، اخلاقی و معنوی مناسبی را کسب نمایند تا بدین وسیله بخشی از وظایف والدی را قبل از تولد تحقق بخشند.

در انتخاب روش پیشگیری از بارداری باید به مواردی مانند: فشار خون، عادت به سیگار کشیدن و سابقه سرطان سینه توجه داشته باشیم.

روش های فیزیکی و غیر دارویی

  • عمل وازکتومی
  • روش نزدیکی منقطع
  • استفاده از آی‌یودی
  • ایمپلنت لوله‌های رحم
  • استفاده از دیافراگم
  • حلقه های ضد بارداری
  • استفاده از کلاهک رحم
  • استفاده از اسفنج ضد بارداری
  • استفاده از کاندوم
  • عمل توبکتومی

شیوه‌های دارویی

  • قرص ال‌دی
  • اسپرم کش ها
  • قرص ضد بارداری خوراکی
  • قرص های ضد بارداری فاقد استروژن
  • داروهای تزریقی پیشگیری از بارداری
  • ضد بارداری اضطراری
  • مینی پیل
  • کپسول‌های کاشتنی پیشگیری از بارداری
  • نورپلانت
  • چسب های ضد بارداری
  • حلقه های هورمونی

شیوه های مردان

 پژوهشگران استرالیایی اعلام کردند یک قدم به ساخت داروی ضد باروری مردان نزدیک‌تر شده‌اند. آن ها موفق شدند با ایجاد تغییر ژنتیکی در موش‌ها، دو پروتئین را که برای انتقال اسپرم از بیضه‌ها به خارج که بدن ضروری هستند از کار بیندازند. این قرص ها بر نابارور کردن اسپرم متمرکز بوده و در نتیجه عوارض جانبی غیر قابل تحملی داشته است.  قرص ضد باروری مردان برخلاف قرص ضدبارداری زنان فاقد هورمون خواهد بود و در سیستم هورمونی بدن تغییری ایجاد نمی‌کند.

بررسی پرکاربرد ترین روش های پیشگیری از بارداری

بستن لوله های رحمی

یکی از روش های دائمی جلوگیری از بارداری است که عقیم سازی خانم ها نامیده می شود. در این روش لوله های فالوپ جهت بارور شدن تخمک بسته می شود.

از مزایای این روش

  • کاهش ابتلا به سرطان رحم در سال های بعد
  • عدم تغییر سطح هورمون
  • روشی صد در صدی

معایب این روش

  • روشی تقریبا غیر قابل بازگشت است
  • به عنوان یک جراحی و تحت بیهوشی انجام می شود. در نتیجه احتمال بروز خطرات ناشی از عمل جراحی را دارد.
  • احتمال آسیب به لگن، رحم,روده و مثانه

وازکتومی

این روش از راه های جلوگیری از بارداری برای آقایان است که با یک عمل جراحی ساده و سرپایی انجام می شود.به این صورت که با ایجاد برش کوچک، لوله های حمل اسپرم بسته می شود.

مزایای این روش

  • روشی است صد در صدی
  • ریسک بسیار کمی دارد
  • روشی دائمی است
  • روی عملکرد جنسی مرد تغییر ایجاد نمی کند
  • دوره نقاهت بسیار کوتاهی دارد

معایب این روش

  • بالابردن خطر ابتلا به سرطان پروستات
  • تا سه ماه بعد از عمل باید از روش پیشگیری پشتیبان استفاده کرد
  • با وجود برگشت پذیر بودن احتمال بچه دار نشدن وجود ندارد

اطلاع از زمان باروری

در این روش با اطلاع از روزهایی که احتمال باروری در خانم ها وجود دارد می توان از بارداری نا خواسته جلوگیری کرد. پیشگیری از بارداری به این روش از طریق دنبال‌کردن چرخه‌ی قاعدگی‌ با استفاده از تقویم، مشاهده‌ی ترشحات دهانه‌ی رحم و اندازه‌گیری درجه‌ی حرارت بدن‌ امکان‌پذیر است.

بهترین زمان برای بارداری

مزایای این روش

روشی از بدون عارضه و طبیعی

معایب این روش

  • نیاز به دقت بالا در بررسی دوره قائدگی
  • احتمال زیاد شکست در این روش

پرهیز دوره ای

در این روش زوجین با توجه به روزهایی که احتمال باروری در خانم ها بالاست از داشتن رابطه خودداری می کنند.

مزایای این روش

عدم داشتن رابطه جنسی مطمئن ترین راه است.

معایب این روش

جلوگیری از نداشتن رابطه جنسی کاری دشوار است و برای همه مقدور نخواهد بود.

کپسول های کاشتنی ضد بارداری

در این روش پزشک یک میله پلاستیکی حاوی پروژستروژن را در زیر پوست بازو قرار می دهد. کپسول به مدت سه سال از بارداری جلوگیری می کند.

مزایای این روش

  • قابل رویت و تشخیص از نظر ظاهری نیست
  • به مدت سه سال بدون استرس از بارداری جلوگیری می کند
  • روشی موقتی و برگشت پذیر است

معایب این روش

  • ایجاد خونریزی نامنظم
  • قطع پریود

آمپول های ضد بارداری

با تزریق پروژسترون به بازوی خانم ها مخاط دهانه رحم غلیظ شده از حرکت اسپرم ها جلوگیری می کند و مانع بارداری می شود. این روش به مدت سه ماه از حامگی پیشگیری می کند.

مزایای این روش

  • ابتلا به سرطان رحم پایین می آورد
  • از التهابات لگن جلوگیری می کند
  • روشی بدون ریسک است

معایب این روش

  • بعد از قطع تزریق تا هشت ماه طول می کشد تا دوباره تخمک گذاری انجام شود
  • احتمال خونریزی نامنظم
  • کاهش تراکم استخوانی در صورت استفاده طولانی مدت

آی یو دی

دستگاهی شبیه حرف تی انگلیسی است که در رحم خانم ها جایگذاری می شود و دو نوع دارد:

  1. آی یو دی های مسی که 12 سال عمر دارد.
  2. آی یو دی های پروژسترون که 5 سال دوام دارد.

مزایای این روش

  • روشی پنهانی است.
  • اطمینان بالایی دارد.
  • نیاز به روش پشتیبان جلوگیری ندارد.
  • برگشت پذیر است.

معایب این روش

  • بروز درد های شدید شکمی
  • احتمال ابتلا به التهاب لگن
  • ابتلا به عفونت مقاربتی

کاندوم های زنانه و مردانه

این روش از متداول ترین و پرطرفدار ترین روش های جلوگیری است. این روش علاوه بر پیشگیری از بارداری از انتقال بیماری های مقاربتی و بروز عفونت های ناشی از رابطه جنسی جلوگیری می کند. امروزه کاندوم ها دو نوع مردانه و زنانه وجود دارد. عموما افراد از کاندوم های مردانه استفاده می کنند.

مزایای این روش

  • پایین بودن هزینه برای استفاده از این روش
  • پیشگیری از انتقال بیماری های مقاربتی

معایب این روش:

  • درصد پیشگیری کاندوم های مردانه 79 درصد و زنانه حدود 82 درصد است.
  • نرخ شکست بالا

دیافراگم و اسفنج با اسپرم کش

این روش جزئ روش های سدی برای جلوگیری از بارداری است. با قرار دادن یک کلاهک انعطاف پذیر در واژن از انقال اسپرم به رحم جلوگیری می شود. دیافراگم ها در اندازه ها و سایز های مختلفی موجود است که با تشخیص پزشک مشخص می شود که از چه سایزی باید استفاده کرد. در صورت استفاده از این روش و بروز چاقی و لاغری باید برای تغییر سایز دیافراگم به پزشک خود مراجعه کنید.

مزایای این روش

  • استفاده قبل از رابطه
  • عدم تاثیر در هورمون ها
  • برای تهیه اسفنج ضد بارداری نیاز به مراجعه به پزشک نیست.

معایب این روش

  • استفاده از پشتیبان به همراه این روش
  • به مدت 6 ساعت بعد از رابطه باید در واژن باقی بماند.
  • افزایش خطر ابتلا به عفونت های ادرای
  • اسپرم کش ها ریسک ابتلا به اچ آی وی را زیاد می کند.

قرص های ضد بارداری

قرص‌های ضد بارداری متنوعی برای خانم‌ها وجود دارد از جمله قرص‌هایی که فقط حاوی پروژسترون هستند یا قرص‌های ترکیبی که شامل استروژن و پروژسترون هستند.

مزایای این روش:

  • در صورت استفاده درست روشی بدون شکست است.
  • علائم قبل پریودی را کم می کند.
  • عادت ماهانه را آسان تر می کند.
  • درد های شکمی در دوره قائدگی را کمتر می کند.
  • برای خانم های شیر ده بروز اشکال نمی کند.
  • کنترل فشار خون
  • کاهش لخته شدن خون

معایب این روش

  • حساسیت سینه ها
  • لکه بینی
  • کاهش میل جنسی
  • خطر سکته مغزی در خانم های سیگاری

*در صورت استفاده از قرص های شیردهی حاوی پروژسترون باید این قرص ها در یک ساعت خاص مصرف شود.

چسب و حلقه

این روش مانند قرص ها دارای دو نوع استروژن و پروژسترون است. چسب ها تکه پلاستیکی هستند که به بازو, بالاتنه، شکم و یا باسن می چسبد. حلقه یک وسیله‌ی کوچک انعطاف ‌پذیر است که در ۵ روز اول قاعدگی در داخل واژن قرار می‌دهید و ۳ هفته در آنجا باقی می‌ماند. سپس در پایان هفته‌ی سوم آن را خارج می‌کنید و یک هفته‌ی بعد، دوباره یک حلقه‌ی نو درون واژن می‌گذارید.

مزایای این روش

  • استفاده راحت
  • برای تاخیر در بارداری می توان از آن به طور مداوم استفاده کرد
  • پیشگیری 92 درصدی

معایب این روش

  • بروز واکنش پوستی
  • لکه بینی
  • سردرد
  • نفخ
  • حساسیت سینه
  • لخته شدن خون
  • فشار خون بالای کنترل نشده

خلاصه مطلب

با کمک روش های مذکور می توان از بارداری های ناخواسته در افراد جلوگیری کرد. این گونه بر کیفیت زندگی افراد می افزاید. در این راستا باید از بهترین متخصصین زنان و زایمان کمک بگیرید تا هر یک از این گزینه های مورد نظر را بسته به شرایط فیزیکی و روحی ان انتخاب و برای تان تجویز کنند.

برچسب ها:
پرسش و پاسخ تکمیلی

سوالات شما در اسرع وقت پاسخ داده شده و از طریق ایمیل اطلاع رسانی خواهد شد

0 دیدگاه
یک دیدگاه بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دو × چهار =

تماس با پزشک