روش IVF چیست؟

روش IVF یا لقاح ازمایشگاهی از متدهای کمک باروری است که برای بعضی از زوج های نابارورکارایی دارد . از این روش در موارد بسیاری استفاده می شود از جمله مشکلات ژنتیکی زوجین، کیفیت پایین تخمک، انسداد و یا تخلیه لوله های فالوپ، اندرومتریز، ناباروری در آقایان بدلیل کمبود تعداد اسپرم(آزواسپرمی) و …. می باشد.

مراحل ای وی اف

پروسه انجام آی وی اف به صورت این است که ابتدا با مصرف دارو تخمدان تحریک شده و سبب افزایش تولید تخمک می شود و با انجام تخمک کشی(پانکچر)، تخمک آماده لقاح از تخمدان خارج شده و سپس زمانی که فولیکول ها به تعداد و اندازه مناسب رسید تخمک با اسپرم در آزمایشگاه لقاح می یابد( برای بررسی رشد فولیکول پزشک معالج از آزمایش سونوگرافی و یا خون استفاده می نماید )هنگامی که تخمک بارور شد جنین(رویان) به رحم مادر منتقل می گردد. آزمایش خون در دو مرحله ، بعد از دو هفته از اتمام طول درمان جهت اطمینان از بارداری صورت می گیرد.

دغدغه و سؤال اغلب زوجین ناباور این است که آیا IVF عوارض نیز دارد؟

IVF  طول دوره درمان نسبتا زیادی دارد و هزینه بالایی زوجین نابارور باید متقبل شوند و بیمه‌های درمانی معمولا این هزینه ها را پوشش نمی دهند. همچنین عدم قطعیت در گرفتن نتیجه با این روش ، سبب اضطراب و نگرانی زوجین نابارور می شود.

عوارض IVF بدلیل استفاده داروهای کمک بارداری

از جمله مهمترین عوارض داروهای IVF ، می توان  به سندرم تحریک بیش از اندازه تخمدان (OHSS) ، حساس و دردناک شدن پستان ها، گرگرفتگی، سردرد، یبوست و نفخ شکم، کاهش دفع ادرار ، حالت تهوع و استفراغ و همچنین افزایش سریع وزن اشاره نمود. از دیگر عوارض نادر این روش سرطان تخمدان و تنگی نفس است.

بسیاری از افراد تحت درمان با این روش عوارض IVF را تجربه نخواهند کرد و عوارض ناشی از داروها معمولا خفیف و موقت بوده که پس از چندین روز بعد از شروع درمان رفع می گردد. با بروز عوارض فوق ، بهتر است به پزشک خود مراجعه نمایید.

عوارض IVF بدلیل عمل تخمک کشی

با انجام عمل تخمک کشی(پانکچر) نیز ممکن است عوارضی مثل خونریزی واژن، درد در ناحیه شکم و یا لگن، مشاهده خون در ادرار و افزایش دمای بدن(تب زیاد)، کاهش فشار و سرگیجه و عفونت را تجربه کنید که در اینصورت با پزشک معالج خود تماس بگیرید. بیشتر بخوانید:

لابیاپلاستی

عوارض IVF پس از انتقال جنین(رویان) به رحم مادر

بعد از منتقل شدن رویان به رحم، مادر گاهی ممکن است دفع مقادیری ترشحات بی رنگ یا همراه با خون داشته باشد و یا  امکان دارد کرامپ های خفیف را تجربه نماید. اگر در مرحله انتقال جنین(رویان) بیش از یک جنین به رحم مادر منتقل گردد، احتمال دو یا سه قلوزایی بالا میرود که عوارضی مانند احتمال زایمان زودرس و بدنیا آمدن نوزاد با وزن کم را ممکن است بوجود بیاورد.

– سایر عوارض IVF عبارت است از:

احتمال چند قلوزایی از عوارض مهم این روش است. چند قلوزایی ممکن است سبب زایمان زودهنگام، افزایش احتمال عمل سزارین، بالا رفتن فشار خون و دیابت بارداری شود.

سقط جنین در روش IVF همانند بارداری طبیعی است و معمولا  احتمال سقط جنین به سن مادر بستگی دارد. امکان خطر بارداری خارج از رحم در این روش کمتر از یک درصد می باشد. اگر بارداری خارج از رحم رخ دهد راهی برای ادامه بارداری نیست و باید بارداری پایان یابد.

پروسه درمان ناباروری با روش IVF چه مدت طول می کشد؟

مدت زمان درمان ناباروری با روش IVF با توجه به ذخیره تخمدانی خانم ها متفاوت است. مدت زمان مورد نیاز معمولا از 15 روز تا دو ماه ممکن است طول بکشد.

چند بار از روش IVF میتوان استفاده نمود؟

تعداد کل دوره هایی که فرد نازا می تواند سیکل IVF را انجام دهد و تخمک کشی صورت پذیرد شش مرتبه است. فرد نازا حداکثر  می تواند شش مرتبه داروهای IVF را استفاده نماید و شش مرتبه پانکچر گردد، اما تعداد انتقال جنین به رحم محدودیتی ندارد.

IVF سبب یائسگی پیش از موعد می گردد؟

میزان فولیکول موجود در تخمدان خانم ها بطور طبیعی در حدود 400 هزار عدد است و عمل تخمک کشی(پانکچر) باعث کاهش بسیار زیاد تعدادشان نمی شود و نگرانی در این باره وجود ندارد.

آیا نوزادان متولد شده  با روش IVF  مانند سایر نوزادان طبیعی هستند؟

جنین های آزمایشگاهی نسبت به جنین های بارداری طبیعی از نظر سلامت و هوش فرقی ندارند و شاید بهتر نیز باشند. چون بهترین و با کیفیت ترین جنین ها برای انتقال به رحم انتخاب می شوند . ناهنجاری جنینی هم بیش از بارداری طبیعی نخواهد بود و آزمایشات سلامت جنین و سونوگرافی انومالی اسکن انجام می گردد.

خطرات IVF برای خانم ها با سنین بالا
روش IVF با افزایش سن خانم ها موفقیت کمتری دارد. همچنین احتمال سقط جنین و نقص های مادرزادی با افزایش سن خانم ها حدود 15 تا 25درصد افزایش پیدا می کند.

مراقبت های بعد از IVF

مراقبت های بعد از آی وی اف بسیار مهم و ضروری است توصیه های بعد از IVF شامل این موارد است :

–     انجام کارهای سنگین، بلند کردن وسایل سنگین، فعالیت های شدید فیزیکی و ورزش تا قبل از پایدار شدن وضعیت بارداری، توصیه نمی شود؛

–    برنامه غذایی تان را به گونه ای تنظیم کنید که دچار یبوست و یا نفخ نشوید. بیشتر بخوانید:

زایمان سزارین

معمولا دو ساعت بعد از عمل تخمک‌ کشی یا پانکچر، فرد می‌تواند از بیمارستان مرخص گردد. پزشک ممکن است دارو‌هایی خوراکی، تزریقی یا شیاف داخل واژن را برای آمادگی رحم برای لانه‌گزینی جنین یا جلوگیری از عفونت تجویز نماید که شخص داروها را طبق دستور پزشک استفاده کند. در صورت مشاهدۀ هر یک از علائم زیر بعد از عمل تخمک‌ کشی، پزشک معالج را در جریان بگذارید:

تب بالاتر از ۳۸ درجه

خونریزی شدید واژینال

درد یا مشکل هنگام دفع ادرار

تورم یا درد شدید شکم

پزشکان برای افزایش احتمال موفقیت عمل آی وی اف رعایت موارد زیر را توصیه می‌کنند:

۲۴ ساعت استراحت در تخت خواب

شروع فعالیت روزانۀ عادی بعد از ۲۴ ساعت

پرهیز از بلند کردن اجسام سنگین‌

نداشتن فعالیت شدید مثل دویدن و ورزش

نداشتن رابطۀ جنسی تا زمان تشخیص پزشک