درمان ناباروری با روش ZIFT

شیوه انتقال رویان به داخل لوله رحم یا روش بارداری zift شبیه به روش لقاح بیرون از رحم یا همان ivf و روش gift است. اما با این تفاوت که در این روش پزشک قبل از انتقال دادن تخمک ها به لوله رحم، تخمک ها را بارور می کند. به این تخمک های بارور زیگوت می گویند که همان رویان است که تک سلولی است و در مرحله پیش از تقسیم است. این شیوه از جمله درمان های ناباروری تهاجمی به حساب می آید و بکار بردن آن زیاد متداول نیست. در ادامه این مطلب بیشتر با روش zift آشنا می شوید.     

کاندید مناسب شیوه درمانی  zift

در صورتی که روش های دیگر درمان ناباروری برایتان موفق نبوده است و زن دست کم دارای یک لوله رحم باز باشد،zift  شیوه مفیدی برای بالا بردن شانس باروری است.  برتری این روش  در مقایسه با روش gift  در این است که تخمک ها پیش از منتقل شدن به به لوله های باز رحم بارور می شوند. در این شیوه، رویان در حال رشد به رحم انتقال می یابد. اگر مشکلات زیر وجود داشته باشند پزشک روش بارداری zift را برای بیمار تجویز می کند:  

• ناباروری به علل نامعلوم
• داشتن مشکل در تخمک‌گذاری
• کافی نبودن اسپرم‌های مرد

اگر تعداد اسپرم های مرد خیلی کم باشد و یا در سیکل  ivf قبلی، عمل لقاح با مشکل روبرو باشد. این امکان وجود دارد که روش بارداری zift را با میکرواینجکشن همراه هم انجام داد که با تزریق کردن مستقیم اسپرم به داخل تخمک موجب بالاتر رفتن شانس لقاح شد. بیشتر بخوانید: درمان عفونت قارچی     

مراحل انجام روش ZIFT

 مراحل انجام این شیوه با تحریک تخمک گذاری، تخمک گیری و لقاح در روش بارداری zift، شبیه شیوه ivf  است، ولی در ادامه در شیوه zift رویان به جای رحم، به داخل لوله های رحم انتقال می یابد. مراحل انجام آن در زیر آورده شده است:

تحریک تخمدان ها با مصرف کردن بعضی از داروها در چند روز ابتدایی عادت ماهیانه زن انجام می شود که باعث تولید چندین تخمک بالغ هستند و مانع از آزاد سازی زودتر از موعد تخمک ها هم می شوند.  

رشد فولیکول ها: در زمانی که این داروها مصرف می شوند، باید هر دو سه روز یکبار برای انجام دادن آزمایش خون و سونوگرافی به پزشک مراجعه شود به این دلیل که این امکان فراهم شود تا پزشک بتواند سطح هورمون ها و حجم رشد یافته فولیکول ها را مورد بررسی قرار دهد.

عمل پانکچر یا تخمک‌گیری: زمانی که تخمک ها برای استخراج آماده باشند، پزک در بیمارستان اول به کمک سونوگرافی واژینال فولیکول ها را مورد بررسی قرار می دهد و سپس فولیکول های مناسب را شناسایی کرده و با وارد کردن یک سوزن باریک از راه دیواره واژن، تقریبا 5 تا 15 تخمک را از فولیکول ها بیرون می کشند.

لقاح: در این گام یک متخصص رویان شناسی در آزمایشگاه تخمک ها را با اسپرم ها ترکیب کرده و لقاح را به دقت و از نزدیک تحت نظر قرار می دهد. تقریبا یک روز بعد از این گام هر کدام از این تخمک های بارور شده را به یک رویان تک سلولی تبدیل شده و به اصطلاح به آن زیگوت گفته می شود. امکان دارد عمل لقاح به کمک شیوه میکرواینجکشن انجام گردد. مراحل بعدی این روش با روش ivf کاملا تفاوت دارد که این مرحله ها در زیر آورده شده است:   

انتقال زیگوت‌ها: بعد از رشد کردن زیگوت ها، پزشک عمل لاپاراسکوپی را روی بیمار انجام می دهد. در این عمل کوچک پزشک بعد از بی حس کردن قسمت مورد نظرش برشی کوچک روی شکم ایجاد می کند تا بتواند وسائل لاپاراسکوپی را وارد شکم بیمار کند و از این راه یک تا 5 زیگوت را که از قبل انتخاب شده اند به داخل لوله رحم انتقال می دهد. بعد از انجام عمل لاپاراسکوپی به طور معمول دردی خفیف را حس خواهید کرد. زیگوت هایی که اضافه هستند را منجمد می کنند و اگر درمان باز هم ناموفق باشد در آینده می توان از آن استفاده کرد.    

لانه‌گزینی رویان: اگر مراحل بالا با موفقیت طی شوند، نتیجه این خواهد بود که یک زیگوت رشد کرده و از طریق لوله رحم وارد رحم خواهد شد و در دیواره رحم شروع به لانه گزینی می کند. رویان پس از انجام لانه گزینی به رشد خود ادامه خواهد داد و به جنین تبدیل می شود. اگر بیشتر از یک زیگوت منتقل شود، احتمال باردار شدن  زن بیشتر خواهد شد و نکته دیگر این است که احتمال بارداری چندقلویی هم افزایش پیدا می کند.   

تست بارداری: دو هفته بعد از لاپاراسکوپی بیمار قادر خواهد بود به کمک تست بارداری از حاملگی خود اطمینان پیدا کند.

احتمال موفقیت روش ZIFT

با توجه به اینکه دلیل ناباروری هر زوج چیست و در چه سنی هستند، یکسری نتایج که از شیوه zift به دست خواهد آمد که کاملا با همدیگر تفاوت دارند. زنان جوان تر به علت اینکه تخمک های سالم تری دارند به طور معمول نتیجه بهتری به دست می آورند.  آماری که از دوره های zift بدست آمده و منجر به تولد دست کم یک نوزاد شده است، شبیه به آمار بدست آمده از شیوه IVF است. به دلیل اینکه در شیوه zift، تخمک بارور یا همان زیگوت به لوله های رحم انتقال داده می شود، در مقایسه با شیوه gift نتیجه بهتری دارد.    

معایب و مشکلات روش zift

در صورتی که این شیوه درمانی هم مانند دیگر روش های کمک باروری امکان بارداری را بیشتر بکند، ولی مانند هر روشی این هم مشکلات و معایب خاص خود را دارد. در زیر به مشکلات و معایبی که بهمراه دارد هم می پردازیم:  

گران‌قیمت بودن: این روش به اقدامات آزمایشگاهی احتیاج دارد همچنین به دارو و جراحی که هزینه بالایی دارد.   

زمان‌بر بودن: اینکه بدن شما از نظر پاسخگویی به درمان و داروها تحت نظر قرار بگیرد به زمان زیادی نیاز دارد و بعلاوه باید شما دفعات زیادی برای انجام سونوگرافی و آزمایش خون به پزشکتان مراجعه کنید. بیشتر بخوانید: تاثیر سلامت مثانه بر سلامت جنسی

در دسترس نبودن:

خیلی از کلینیک های باروری با این شیوه کار نمی کنند.

نیاز به عمل جراحی: کاملا برعکس شیوه IVF در روش zift، برای منتقل کردن زیگوت ها به داخل لوله رحم به یک عمل جراحی تهاجمی نیاز است.

احتمال چندقلوزایی: در این شیوه درمان ناباروری بخاطر اینکه به طور معمول بیشتر از یک زیگوت داخل لوله رحم قرار می گیرد، احتمال حاملگی چندقلویی بیشتر است و علیرغم اینکه زوجین این موضوع را یک نعمت می دانند، ولی بارداری چندقلویی خطر سقط جنین و سایر عوارض را بالا می برد.

در این شیوه هم مانند شیوه IVF، احتمال زایمان زودرس مادر و یا تولد نوزادانی با وزن کمتر از وزن طبیعی زیادتر است. اگر بدن شما بیش از اندازه به داروهای کمک باروری واکنش نشان دهد، این امکان هست که به سندروم تحریک بیش از اندازه تخمدان ها (ohss)مبتلا شوید. با وجود اینکه در تمامی شیوه های کمک باروری ریسک حاملگی خارج از رحم هست، اما در شیوه zift این امکان بیشتر است.    

امکان ناتمام ماندن درمان:

اگر علائم سندروم تحریک بیش از اندازه تخمدان ها یا تولید نشدن فولیکول به اندازه لازم، رخ دهد این امکان وجود دارد که روند درمان متوقف گردد.